Choć nowa siedziba Muzeum Śląskiego została otwarta dla zwiedzających w 2015 roku, to sama instytucja ma już prawie sto lat (rozpoczęcie działalności muzeum datowane jest na 1929 rok). Niezwykłe w nowym budynku jest to, że powstał w miejscu dawnej kopalni, a eksponaty znajdują się kilkanaście metrów pod ziemią. Sprawdźmy, czym jeszcze zaskoczy nas to jedno z najciekawszych miejsc w Katowicach.
Gdzie znajduje się Muzeum Śląskie?
Do Muzeum Śląskiego nie sposób nie trafić. Nowa siedziba znajduje się przy ul. Tadeusza Dobrowolskiego 1 w Katowicach, zaledwie 10 minut piechotą od Spodka. Muzeum razem z salą koncertową Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Międzynarodowym Centrum Kongresowym i Spodkiem tworzą Strefę Kultury w Katowicach. Położenie w centrum miasta sprawia, że łatwo tutaj dotrzeć różnymi środkami transportu, w tym także rowerem i komunikacją miejską. Z muzeum można szybko dostać się do Śródmieścia, kompleksu rekreacyjno-sportowego Dolina Trzech Stawów, a także zabytkowego osiedla robotniczego Nikiszowiec.
Historia Muzeum Śląskiego w dużym skrócie
Muzeum Śląskie rozpoczęło działalność 23 stycznia 1929 roku na mocy uchwały Sejmu Śląskiego. Pierwszym dyrektorem muzeum był historyk sztuki Tadeusz Dobrowolski, który przedtem sprawował funkcję dyrektora Muzeum Miejskiego w Bydgoszczy. Eksponaty były udostępniane już w maju tego samego roku, zaś wystawy organizowano w budynku Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego. Siedziba muzeum powstawała w latach 1936-1939, jednak do planowanego otwarcia (1940) nigdy nie doszło ze względu na wybuch II wojny światowej. Część zbiorów została zniszczona, natomiast reszta trafiła Oberschlesisches Landesmuseum w Bytomiu. Podczas okupacji budynek muzeum został rozebrany.
Muzeum Śląskie wznowiło działalność prawie czterdzieści lat po wojnie. Nowym dyrektorem został dr Lech Szaraniec, zaś zbiory przechowywane dotąd w bytomskim muzeum udostępniono w dawnym hotelu przy al. W. Korfantego 3. Nowa siedziba muzeum miała powstać przy ul. Ceglanej, jednak ostatecznie w 2004 roku zmieniono lokalizację na teren Kopalni Węgla Kamiennego „Katowice”. W wyniku międzynarodowego konkursu projekt budynku wykonała austriacka pracownia Riegler Riewe Architekten. Generalnym wykonawcą projektu była firma Budimex SA z Warszawy przy współudziale firmy Ferrovial Agroman SA z Madrytu. Nowy obiekt powstawał w latach 2011-2013, zaś otwarcie dla zwiedzających nastąpiło w 2015 roku.
Muzeum Śląskie – nowoczesny kompleks w dawnej kopalni
Muzeum Śląskie to kompleks nowoczesnych budynków usytuowanych na terenie kopalni węgla kamiennego, działającej w latach 1823-1999. Co bardzo ważne, eksponaty zostały umieszczone w salach wystawowych i magazynach znajdujących się pod powierzchnią gruntu (na głębokości kilkunastu metrów). Pod ziemią ulokowano również sale edukacyjne, bibliotekę, audytorium, kącik dla dzieci oraz wysoką przestrzeń (12,5 m) przeznaczoną na wystawy czasowe. Przeszklona część naziemna jest tak skonstruowana, aby zapewniać doświetlenie części podziemnej i jednocześnie nie ingerować w krajobraz miasta bardziej, niż to konieczne.
Teren wokół budynku został zrewitalizowany, a pracami objęto również pokopalniane budynki, w tym łaźnię główną, stolarnię, magazyn odzieży i maszynownię. W magazynie odzieży znajduje się siedziba Centrum Scenografii Polskiej. Pozostałe budynki zaadaptowano na restaurację, salę wystawienniczą i salę edukacyjną. Muzeum Śląskie zaprasza również na wieżę widokową o wysokości 40 m, która przed laty pełniła funkcję wieży wyciągowej szybu „Warszawa II”. Obecnie jest to jedna z najbardziej lubianych atrakcji Katowic, dlatego warto poświęcić chwilę i spojrzeć na miasto z innej perspektywy.
Wystawy w Muzeum Śląskim
Zwiedzanie Muzeum Śląskiego to uczta kulturalna i nauka historii w jednym. Muzeum organizuje wystawy czasowe oraz wystawy zamiejscowe (aktualne wystawy można sprawdzić tutaj). Ponadto kolekcja muzeum obejmuje ok. 120 tys. eksponatów, w tym dzieła sztuki, fotografie, zbiory etnograficzne oraz eksponaty archeologiczne. Jeśli chodzi o wystawy stałe, w repertuarze muzeum znajduje się:
- Galeria plastyki nieprofesjonalnej (budynek główny, poziom -2)
- Galeria śląskiej sztuki sakralnej (budynek główny, poziom -4)
- Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów (budynek główny, poziom -4)
- Galeria polskiej sztuki nowoczesnej 1800-1945 (budynek główny, poziom -2)
- Na tropie Tomka, tj. przestrzeń edukacyjna dla dzieci (Stolarnia).
W Muzeum Śląskim organizowane są nie tylko wystawy, ale również warsztaty, festiwale, wykłady, spotkania autorskie, a nawet zajęcia jogi.
Muzeum Śląskie – praktyczne informacje
Muzeum jest czynne od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00-20:00. Na terenie muzeum znajduje się parking naziemny (120 miejsc postojowych) oraz parking podziemny (220 miejsc postojowych), przy czym samochody z instalacją LPG i o wysokości powyżej 2 m mogą korzystać wyłącznie z parkingu naziemnego. Parkowanie do 3 godzin jest bezpłatne, później pobierana jest opłata w wysokości 5 zł za godzinę.
Bilety można kupić także online, przy czym dostępne są darmowe wejściówki dla określonych grup osób, a w każdy wtorek wejście jest bezpłatne dla wszystkich. Na zwiedzanie muzeum warto zarezerwować ok. 3 godziny. Osoby indywidualne oraz grupy (do 25 osób) mogą również zapisać się na zwiedzanie z przewodnikiem, dostępne od środy do niedzieli w godzinach 10:30-18:00.
Nasz apartamentowiec – Silesia Apartments zapewnia wygodne zakwaterowanie w pobliżu Muzeum Śląskiego (ok. 3 km piechotą lub 3,5 km samochodem lub rowerem). W zależności od potrzeb można zarezerwować nocleg w 2- lub 4-osobowym apartamencie, przy czym każdy zawiera wygodne łóżko, kompleksowo wyposażony aneks kuchenny, telewizor z telewizją cyfrową oraz prywatną łazienkę. Do dyspozycji Gości jest również szybkie i darmowe Wi-Fi, które doskonale sprawdzi się w pracy zdalnej.